Parkinson hastalığı nedir?
Parkinson, beyin hücrelerinin uğradığı hasar
sonucunda meydana gelen kronik hareket bozukluğu olarak tanımlanabilir. Motor
sistem hastalıkları grubuna aittir.
Parkinson hastalığı, Dopamin maddesinin üretiminin azalması ve
bunun sonucunda, beyin hücreleri arasındaki iletişimin sağlıklı olarak
kurulamamasından kaynaklanır. Beyin hücrelerinin iletişimindeki aksaklıklar
neticesinde hastaların vücutlarında titremeler, kasılmalar, hareketlerde yavaşlama
ve zorlanmalar meydana gelir. Bu hastalık kendisini daha çok ileri yaşlı
kişilerde gösterir.
En önemli risk faktörlerinin başında genetik
yatkınlık ve kimyasal zirai maddelerle temas gelir. Ailesinde Parkinson
hastalığı olan kişilerde hastalık belirtileri 40’lı yaşlarda görülmeye
başlanabilir. Bu hastalığı durdurmak ve tamamen iyileştirmek mümkün değildir.
Ancak; ilaç tedavisi, cerrahi müdahale, iğne tedavisi, kök hücre tedavisi ve
fizik tedavi ile kişilerin ağrılarının, titremelerinin azalması ve günlük
hayatlarını konforlu yaşamaları amaçlanır. Bu hastalığın farklı evreleri vardır
ve hastalığın şiddeti giderek artar. Özellikle hastalığın son evrelerinde
hastalar bakıma ihtiyaç duyar. İhtiyaç duyulan ve yaşlının iyilik halinin devam
ettirilmesinde kurumumuzdaki profesyonel doktor ekibi ve sağlık personelleri tarafından
gerçekleştirilecektir.
Parkinson hastalığının belirtileri nelerdir?
Beyinde salgılanan dopamin miktarının azalması
ile ortaya çıkan Parkinson hastalığının belirtileri kişiden kişiye değişkenlik
gösterebilir:
Hareketlerin yavaşlaması: Zaman içinde Parkinson hastalarının hareketlerinde bir
yavaşlık gözlenir. Kasların sertleşmesi de hareketleri yavaşlatan bir etkendir.
Titreme:
Parkinson hastalarında özellikle ellerde titreme ciddi bir şekilde görülür.
Ancak her el titremesi Parkinson hastalığına bir işaret değildir. Bu hastalığa
sahip kişilerin elleri durağan haldeyken de titrer. Çene ve dudak titremesi de
Parkinson belirtileri arasında yer alır.
Koku almada azalma: Bir süre sonrasında Parkinson hastaları en keskin
kokuları dahi almada zorluk çeker.
Duruş bozuklukları: Denge kaybıyla alakalı olarak kişi kambur bir hal
alabilir, duruşta bozukluklar yaşayabilir.
Konuşmada değişimler: Normal konuşma şeklinden çok daha hızlı ya da yavaş şekilde
konuşma başlar. Kelimeler arası durmama, kelime atlama ya da durağanlaşma gibi
belirtiler gösterir.
Yazıda değişimler: Yaş ilerlemesine bağlı olarak herkes farklı bir şekilde
yazmaya başlar ama Parkinson hastalarının yazı şekilleri belirgin ölçüde değişim
gösterir. Harfler küçülür, birbirine yapışır ve karmaşık bir hal alır.
Mimiklerde azalma: Kişinin mimiklerle kendisini ifade etmede zorluk çektiği
görülür.
Uykuda hareketlenmeler: Uyku esnasında ani tekme, yumruk atma gibi hareketler
meydana gelebilir.
Yürüme bozukluğu: Yürürken bacaklarda aksama, ayakları yere sürterek
yürüme gibi hareket zorlukları meydana gelir ve ileri seviyelerde yere düşme
gibi olaylar gerçekleşebilir.
Parkinson Hastalığı Evreleri
Parkinson hastalığının farklı evreleri vardır.
Bu evreler hastalığın seyredişine ve belirtilerin hastanın hayatı üzerindeki
etkilerine göre belirlenir. Birinci evrede, hastalar hastalık belirtilerini
hafif olarak hissederler. Kaslardaki değişimler dışarıdan kolaylıkla fark
edilemez. İkinci evreden itibaren kişinin yürüyüşünde ve duruşunda
değişiklikler gözlenebilir hale gelir.
Üçüncü evrede özellikle hastanın hareketlerinde
yavaşlama görülür, kişi yürürken zorlanabilir ve denge problemleri yaşayabilir.
Dördüncü evrede hasta yürümeye devam edebilse de belirtiler oldukça
şiddetlidir. Bu evreden itibaren hastaların günlük hayatlarının tek başına
idame ettirmesi mümkün değildir. Son evrede hasta hareket kabiliyetini
kaybeder. Son evredeki hastaların sürekli bakıma ihtiyaçları vardır.
Parkinson Egzersizleri
Parkinson hastalığının ortadan kalkmasını
sağlayamasa da Parkinson egzersizleri ya da diğer bir değişle düzenli olarak
egzersiz yapmak, hastaların semptomlarını hafifletebilir ve günlük hayatlarında
daha konforlu olmalarını sağlayabilir. Bu hastalık kişinin motor
hareketlerinden sorumlu kasları da etkileyerek denge ve yürüme gibi konularda
zorluklara sebep olabilir. Bu durumu yavaşlatmak isteyen hastalar uzman
fizyoterapistlerin kontrolünde birtakım egzersizler yaparak, destekli veya
desteksiz olarak yürüme, dengede durma gibi becerilerini geliştirebilirler.
Parkinson Genetik Mi?
Ailelerinde Parkinson hastalığı geçirmiş olan
kişiler olanların bu hastalık bakımından risk grubunda olduğu söylenebilir.
Ancak, bu hastalığın tek sebebi genetik yatkınlık değildir. Ailesinde bu
hastalığın geçmişi olmayan kişiler de kimyasal zirai maddelerle temas veya
başka sebeplerle bu hastalığa yakalanabilir. Genetik olarak Bu hastalığa yatkın
olan kişilerde bu hastalık diğer hastalara oranla daha erken kendini
gösterebilir. Örneğin, diğer kişiler bu hastalığa 60 yaşından sonra
yakalanırken, aile geçmişinde bu hastalık olan kişiler 40’lı yaşlarında
titremeler ve kasılmalar gibi bazı belirtiler göstermeye başlayabilirler.
Parkinson Hastalığına Ne İyi Gelir?
Parkinson hastalığında semptomların etkisini
hafifleten ilaçlar kullanılır. Buna ek olarak, cerrahi tedaviler, gen tedavisi,
doğal ve bitkisel tedaviler veya kök hücre tedavisi denenebilir. Düzenli
egzersiz hastanın hem hastalığın belirtileri ile başa çıkmasına hem de hareket
kabiliyetini mümkün olduğunca korumasına yardımcı olur. Ancak, doğru
egzersizlerin yapıldığından emin olunması ve egzersizlerin hastalığı olumsuz
etkilememesi için mutlaka uzman fizyoterapistlere danışılması önerilir.
Parkinson Fizik Tedavi
Bu hastalık doğrudan kişinin hareket kabiliyeti
ile ilgilidir. Parkinson hastalarının kasları yavaşlayabilir ve kaslar ile
beyin arasındaki koordinasyon zayıflayabilir. Bunların neticesinde kişi günlük
hayatını idame ettirmekte zorlanabilir ve her gün yaptığı bazı hareket ve davranışlar
hasta için yorucu olmaya başlayabilir. Bu durumlarda düzenli olarak fizik
tedavi hareketleri yapmak Parkinson hastalarına iyi gelebilir. Fizik
tedavi hareketleri ile Parkinson hastalığının belirtileri azaltılabilir. Ancak,
dikkat edilmesi gereken en önemli konu hastaların doğru hareketleri uzman
terapistler gözetiminde yapmasıdır. Zira yanlış yapılan hareket ve egzersizler
bu hastalığın belirtilerini kötüleştirebilir.
Parkinson Yaşlı Bakımı
Parkinson hastalığı genellikle orta yaşlarda
görülen bir sinir sistemi hastalığıdır. Parkinson hastalığında genellikle;
hareketlerin yavaşlaması, istem dışı titreme, hareketlerde sertlik gibi
durumlar görülmektedir.
Liman Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezimizde, Parkinsonlu hastalarımıza uygulanan özel bakım hizmetimiz hastanın tüm
ihtiyaçlarını karşılamak üzere oluşturulmuştur. Hastalığın bakım ve tedavisinde
özel eğitilmiş uzman fizyoterapistler tarafından uyguladığımız rehabilitasyon
hizmeti ile hem hareket kabiliyetini artırmakta hem de hastalığın ilerlemesini
belirgin olarak yavaşlatmaktadır.
Yine bu tür hastalarımızda sıkça görülen konuşma
bozuklukları için konuşma terapileri uyguluyoruz. Misafirlerimize psikolojik
açıdan destek sağlayarak hayat kalitesini arttırıyoruz.
Bakımevimizde görev yapan hasta bakıcılarımız hastaya vücut temizliğinin ve öz
bakımının yapılması, yatak içerisinde pozisyon verilmesi, yemek yedirilmesi
gibi günlük yaşam aktivitelerinde destek sunarken, hemşireler vital bulgu
takibi, lavman, bası yarası kontrolü, mide bağırsak sisteminin sorgulanması
gibi işlemlerde yardımcı olmaktadırlar.